महाराष्ट्रातील समाजसुधारक – आचार्य विनोबा भावे

आचार्य विनोबा भावे

जन्म – 11 सप्टेंबर 1895 गगोदा (रायगड).

मृत्यू – 11 नोव्हेंबर 1982.

आचार्य विनोबा भावे हे म. गांधीचे मानसपूत्र होते.

भावे यांचे विनायक नरहर भावे, हे मूळ नाव.

संस्थात्मक योगदान :

• 1921 – वर्ध्याजवळ पवणारा येथे आश्रमाची स्थापना.
• संम्ययोगी समाज निर्मितीचा श्रीगणेश केला.
• 18 एप्रिल 1951 भूदान चळवळ, आंध्रप्रदेशातील पोचमपल्ली येथून सुरवात.
• कांचनमुक्ती प्रयोगात पैशाला कमी व श्रमला जास्त महत्व.

आचार्य यांचे लेखन :

• 1923-महाराष्ट्र धर्म मासिक.
• गीताई – भागवतगीतेचे समश्लोकी भाषांतर.
• मधुकर(निबंधसंग्रह)
• गीता प्रवचने.
• ‘स्वराज्य शस्त्र‘ हा ग्रंथ.
• विचर पोथी.
• जीवनसृष्टी.
• अभंगव्रते.
• गीताई शब्दार्थ कोश.
• गीताई – धुले येथील तुरुंगात सांगितली व सोने गुरुजींनी लिहून घेतली.

वैशिष्टे :

• वैयक्तिक सत्याग्रहासाठी पहिले सत्याग्रही म्हणून निवड.
• गीता, इसपनीती या पुस्तकाचा प्रभाव.
• चंबल खोर्‍यातील दरोडेखोरांचे हृदयपरिवर्तन.
• मंगरौठ – उत्तरप्रदेश येथे ‘सब भूमी गोपाल की’ हा नारा दिला.
• ‘जय जगत‘ घोषणा