भारतातील जंगलाविषयी माहिती

भारतातील जंगलाविषयी माहिती

• भारत सरकारच्या वन व पर्यावरण विभागामार्फत प्रसिद्ध करण्यात आलेल्या अहवालानुसार भारतातील 78 लाख 29 हजार चौ. हेक्टर जमिनक्षेत्र वनाखाली असून भारताच्या एकूण जमिनक्षेत्राच्या 23.81 जमिनक्षेत्र जंगलाखालील आहे.
• भारतातील 28 राज्ये आणि केंद्रशासित प्रदेशाचा विचार केल्यास काही राज्यामध्ये जंगलाचे प्रमाण कमी झाले असून काही राज्यामध्ये जंगलाचे प्रमाण वाढलेले आहे.

भारतातील जंगलाचे प्रमाण व राज्ये :

आकारमानानुसार सर्वाधिक जंगल असलेले राज्य –

• भारतात सर्वात जास्त जंगलाचे प्रमाण मध्यप्रदेश राज्यात (94,689 चौ.कि.मी.) असून दूसरा क्रमांक आंध्रप्रदेश (63,814 चौ.कि.मी.) राज्याचा आणि तिसरा क्रमांक महाराष्ट्राचा (61,939 चौ.कि.मी.) लागतो.

क्षेत्रफळानुसार जंगलाचे प्रमाण जास्त असलेले राज्य –

• क्षेत्रफळानुसार सर्वात जास्त जंगलाचे प्रमाण सिक्कीम (82.31%) राज्यात आहे. त्यानंतर अनुक्रमे दूसरा क्रमांक मिझोरम (79.30%) व तिसरा क्रमांक मणीपुर (78.01%) लागतो. केंद्रशासीत प्रदेशात सर्वाधिक जंगले लक्षव्दिप बेटामध्ये आहे.

सर्वात कमी जंगल नसलेले राज्य –

• हरियाणा राज्यामध्ये सर्वात कमी जंगले असून हरियाणामधील फक्त 3.53% जमीन जंगलाखाली आहे. त्यानंतर अनुक्रमे पंजाब (6.12%) व बिहार (6.87%) जमीन जंगलाखाली आहे.

भारतातील प्रमुख जिवारण्ये :

• निलगिरी – तामीळनाडू, कर्नाटक व केरळ राज्यांमिळून
• नंदादेवी – उत्तराखंड
• मानस – आसाम
• सुंदरबन – पश्चिम बंगाल
• मन्यार खाडी – तामीळनाडू
• पंचमढी – मध्यप्रदेश
• कच्छ – गुजरात
• ग्रेट निकोबार – अंदमान व निकोबर