महाराष्ट्रातील क्रांतिकारी नेते

महाराष्ट्रातील महत्वाचे क्रांतिकारी नेते :

विनायक दामोदर सावरकर :

• जन्म – 1883 – भगूर, नाशिक
• मृत्यू – मुंबई
• ‘प्रयोपवेसा‘ या पद्धतीव्दारे मृत्यू
• सावरकरांचे बंधु – गणेश (बाबाराव), नारायण
• “हिंदू धर्मातील जात व्यवस्थेचे निर्मूलन करण्यात यावे आणि हिंदूधर्मातून परधर्मात गेलेल्यांना पुन्हा हिंदू धर्मात सामावून घ्यावे” – सावरकर
• मित्रमेळा – 1900 – अभिनव भारत – 1904
• ‘फ्रीइंडिया सोसायटीच्या‘ स्थापनेतही सावरकरांचा सहभाग
• 1910 मध्ये ‘इंडिया House‘संघटनेशी संबंध ठेवल्याच्या कारणावरून सावरकरांना अटक
• दोन वेळा जन्मठेपेची शिक्षा (50 वर्ष)
• अंदमान कारागृहात ‘हिंदुत्व‘ हे पुस्तक लिहले.
• ‘हिंदू राष्ट्रवादाचे’ प्रणेते
• क्रांतिकारी दहशतवादाचे मार्ग सोडून देण्याच्या आधारावर त्यांची 1921 ला तुरुंगातून सुटका
• ‘हिंदू महासभा’ या संघटनेची स्थापना
• 1942 च्या चलेजाव चळवळीला सावरकरांचा विरोध
• भारताच्या फाळणीला विरोध केला.
• 1905 परदेशी कपड्यांची होळी
• ‘गरम दल‘ (Army of the Angry)या संघटनेची टिळकांच्या नेतृत्वाखाली स्थापना केली.
• श्यामजीकृष्ण वर्मा च्या ‘शिवाजी शिष्य वृत्ती‘ मूळे सावरकर इंग्लंडला गेले.
• ग्रंथसंपदा – ‘भारतीय ईतिहासातील सहा सोनेरी पाने’,‘ माझी जन्मठेप’,’ हिंदुत्व’,’ 1857 चे स्वतंत्र युद्ध ‘.
• सावरकरांनी 8 मे 1908 रोजी ‘इंडिया हाऊस‘ येथे 1857 च्या भारतीय स्वातंत्र्य लढयास 50 वर्ष पूर्ण झाली म्हणून स्वातंत्र्य महोत्सव साजरा केला.
• 1911 ते 1924 – अंदमान कारागृहात सावरकर होते.
• 1924 ते 1937 – रत्नागिरी कारागृहात सावरकर रवानगी.

अनंद कान्हेरे :

• बाबाराव सावरकरांच्या घरात बरीच आशेपार्ह कागतपत्रे सापडल्यामुळे बाबरावांनी सरकारने जन्मठेपची शिक्षा दिली.
• या शिक्षेच्या विरोधात अनंत लक्ष्मण कान्हेरे यांनी नाशिकचा कलेक्टर जॅक्सन ची हत्या केली.

शिवराम हरी राजगुरू :

• जन्म – खेड 

  सध्याचे – राजगुरूनगर

• भगतसिंग, सुखदेव आणि राजगुरू यांनी ब्रिटिश पोलीस अधिकारी सॉडर्सची हत्या केली, लाहोर 1928