सर्वनाम व त्याचे प्रकार

सर्वनाम व त्याचे प्रकार

Must Read (नक्की वाचा):

विशेषणाचे उपयोग

  • खालील वाक्ये वाचा.
  1. This is a present from my uncle.
  2. These are merely excuses.
  3. Both cars are good; but this is better than that.
  4. Mumbai mangoes are better than those of Banglore.
  5. Make hste, that’s a good boy.
  • [Here (that)=one who makes haste.]
  1. There is no period in ancient Indian history so glorious as (that) of the Guptas. [Do not write, “as the Guptas”]
  2. My views are quite in accordance with those of the University Commission.
  3. I may have offended, but such was not my intention.
  4. He was the representative of teh King, and as such (=the representative of the King) they honoured him.
  5. The stranger is welcomed as such.
  6. That is the Red Fort.
  • असे दिसेल की, तिरकया (Italics) अक्षरात लिहिलेली सर्वनामे अशा गोष्टींचा उल्लेख करतात ज्यांचा ती (सर्वनामे) संदर्भ देत आहेत. म्हणून त्यांना दर्शक सर्वनामे (Demonstrative Pronouns) असे म्हणतात. (लॅटीन शब्द Demonstrative म्हणजे स्पष्टपणे दर्शविणे.)
  • जेव्हा this, that वगैरे नामांबरोबर वापरतात तेव्हा त्यांना दर्शक विशेषणे (Demonstrative Adjectives) असे म्हणतात.

उदा.

  1. This book is mine.
  2. That pen is yours.
  3. These books are mine.
  4. Those pens are yours.
  5. What was that noise?
  6. This horse is better than that horse.
  7. All such people ought to be avoided.
  • ‘This’ हे बोलणार्‍या व्यक्तीच्या व्यक्तिश: किंवा विचारात जवळ असणार्‍या किंवा हाताशी असणार्‍या कशाचाही संदर्भ देते.

उदा.

  1. This is better than that.  
  • That किंवा त्याचे अनेकवाचक those वापर आधी आलेल्या नामाची पुनरावृत्ती (repetition) टाळण्यासाठी करतात.

उदा.

  1. The climate of Belgaum is like that of Pune.
  2. The streets of this city are worse than those of Ahmedabad.
  3. Our soldiers were better drilled than those of enemies.
  4. The rivers of America are larger thatn those of Europe.
  • जर दोन वस्तूंबद्दल सुरुवातीलाच निर्देश केला गेला असेल तर this चा वापर शेवटी निर्देश केलेल्या वस्तूंसाठी व that चा वापर प्रथम निर्देश केलेल्या वस्तूंसाठी होतो.

उदा.

  1. Virtue and vice offer themselves for your choice; this(i.e., vice) leads to misery, that (i.e., virtue) to happiness.
  2. Alcohol and tobacco are both injurious; this perhaps, less than that.

अनिश्चित सर्वनामे (INDEFINITE PRONOUNS) :

  • खालील वाक्ये विचारात घ्या :
  1. One hardly knows what to do.
  2. One does not like to say so, but it only too-true.
  3. One cannot be too careful of one’s (not, his) good name.
  4. One must not boast of one’s own success.
  5. One must use one’s best efforts if one wishes to succeed.
  6. One must not praise one’s self.
  7. None of hs poems are well known.
  8. None but fools have ever believed it.
  • [None is a shortened form of not one; yet it is commonly used with plural verbs].
  • They (=people in general) say he has lost heavily.
  1. They say that one of the local banks has stopped payment. [The say = it is said by some persons.]
  2. All were drowned.
  3. Some are born great.
  4. Some say he is a sharper.
  5. Somebody has stolen my watch.
  6. Nobody was there to rescue the child.
  7. Few escapded unhurt.
  8. Many of them were Gurkhas.
  9. We did not see any of them again.
  10. One or other of us will be there.
  11. Do good to others.
  12. Did you ask anybody to come?
  13. What is everybody’s business is nobody’s business.
  14. His words are in everyone’s mouth.
  • तिरकया (italics) अक्षरात लिहिलेली सगळी सर्वनामे व्यक्ती किंवा वस्तूंचा साधारणपणे उल्लेख करतात, परंतु ती विशिष्ट व्यक्ती किंवा वस्तूचा उल्लेख करीत नाहीत, म्हणून त्यांना अनिश्चित सर्वनामे (Indefinite Pronouns) असे म्हणतात.
  • यातील बहुतांशी शब्द विशेषणांसारखेदेखील वापरता येतात.

उदा.

  1. I will take you there one day.
  2. Any fool can do that.
  3. He is a man of few words.
  4. Some milk was spilt.
  • Anybody, everyone, everybody, anyoune, each इत्यादी शब्दांचा उपयोग/उल्लेख करण्यासाठी संदर्भानुसार he किंवा she सर्वनाम वापरले जाते.
  • उदा. I shall be glad to help every one of my boys in his studies.
  • लक्षात ठेवा! औपचारिक इंग्रजी सोडल्यास (formal) आजकाल अनेकवचनी सर्वनामांचा (they/them/their) वापर अधिक रूढ आहे.
  1. Anybody can do it if they try.
  2. Each of them had their share.

विभागवाचक सर्वनाम (DISTRIBUTIVE PRONOUNS) :

  • खालील वाक्ये विचारात घ्या.
  1. Each of the boys gets a prize.
  2. Each took it trun.
  3. Either of these roads leads to the railway station.
  4. Either of you can go.
  5. Neither of the accusations is true.
  • Each, either, neither विभाग वाचक सर्वनामे आहेत कारण ही एका वेळी अनेक व्यक्ती वा वस्तूंमधून फक्त एकालाच सूचित करतात आणि हेच कारण आहे की, ही नेहमी एकवचनात असतात आण यांच्या नंतर एकवचनी क्रिया येते.
  • टीप – Each चा वापर अनेक व्यक्तीं वा वस्तूं मधून वेगवेगळ्या प्रत्येक व्यक्ती आणि वस्तूकरिता होतो.
  • Either चा अर्थ आहे – दोघांमधून पहिला किंवा दुसरा.
  • Neither चा अर्थ आहे – दोघापासुन कोणीही नाही हा either चा निषेध करणारे रुप आहे.
  • म्हणून either आणि neither केवळ दोन व्यक्ती किंवा वस्तूंविषयी बोलताना वापरले पाहिजे. जेव्हा दोनपेक्षा अधिक बोलावयाचे असेल तेव्हा any, no, one, none वापरले पाहिजे.
  • Each या सर्वनामचे स्थान (Position) लक्षात घ्या. हे तीन जागी येऊ शकते.

1. Each of the men received a reward.

   Each of these horses cost five thousand ruplees.

   I bought each of these mangoes for three rupees.

2. These men received each a reward.

   These horses cost each five thousand rupees.

3. These horses cost five thousand rupees each.

   I bought these mangoes for three rupees each.

 

  • तिसरा प्रकार अधिक वापरात आहे. संख्येनंतर ‘each’ वापरला जातो. आपण असे म्हणू शकत नाही की ‘The men received a reward each’ परंतु आपण ‘The men received five hundred rupees each’ असे म्हणतो.
  • खालील वाक्यात each, either आणि neither चा वापर विशेषणांप्रमाणे झाला आहे. त्यांच्या पुढे एकवचनी नामे येतात.

जसे –

  1. Each boy took his turn. Neither accusation is true.
  2. At either end was a marble statue. (Here either = each or both.)
  • खालील वाक्ये अभ्यासा –

1. The two men hate each other.

2. They cheat one another.

  • जर आपण त्याचे विश्लेषण केले तर त्याचा अर्थ होतो each आणि one कर्त्याशी संबंधित आहेत.
  • other आणि another ही कर्मे (object) आहेत. व्यवहारात संयुक्त सर्वनामे (compound pronouns) झाली आहेत. त्यांना परस्परसंबंधी सर्वनाम (Reciprocal) असेही म्हणतात.

उदा.

  1. The brothers quarrelled with each other.
  2. They all gave evidence against one another.

  • टीप – एकेकाळी असा नियम होता की, Each aother चा वापर दोन व्यक्ती किंवा वस्तुविषयी बोलण्यासाठी होतो आणि one another चा दोनपेक्षा अधिकसाठी, परंतु आता त्याचे काटेकोरपणे पालन होत नाही.
  • ‘The three brothers quarrelled with each other’ चा वाकप्रचारासारखा वापर केला जातो.
Must Read (नक्की वाचा):

विशेषणांची तुलना

You might also like
Leave A Reply

Your email address will not be published.