सागरमाला प्रोजेक्ट (Sagar Mala Project)
सागरमाला प्रोजेक्ट (Sagar Mala Project)
*सागरमाला प्रोजेक्टची सुरुवात पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांच्याव्दारे 14 एप्रिल 2016 रोजी मुंबई येथे झालेल्या मेरीटाईम इंडिया कार्यक्रमावेळी करण्यात आली.
*सागरमाला प्रोजेक्ट अंतर्गत निळ्या क्रांतीतील महत्वपूर्ण बदलाबरोबर बंदर आधारित विकासवाढीस चालना देण्यात येणार आहे.
Must Read (नक्की वाचा):
श्यामाप्रसाद मुखर्जी रुर्बन मिशन (ShyamaPrasad Mukharji Rurban Mission – SPMRM)
सागरमाला प्रोजेक्ट उद्देश –
1. योजनेचा प्रमुख उद्देश बंदरांच्या जवळ प्रत्यक्ष/अप्रत्यक्ष विकासास प्रोत्साहन देणे.
2. बंदरापर्यंत मालाची गती, सुरक्षा व कमी खर्चात ने-आण करण्यासाठी पायाभूत सुविधा उपलब्ध करणे.
3. या अंतर्गत प्रतिकृतीबरोबर विकासाच्या नवीन क्षेत्रात विकास करणे व महत्वपूर्ण प्रतिकृतीस प्रोत्साहन देणे.
4. मुख्य बाजरापर्यंत संपर्क वाढविणे, त्याचबरोबर रेल्वे, क्षेत्रीय व रस्ते सेवांमध्ये सुधारणा करणे.
5. भारताच्या GDP मध्ये वाणिज्यिक वस्तूंचे व्यापार प्रमाण 42% आहे, ते वाढवून 70-75% करणे.
सागरमाला प्रोजेक्टअंतर्गत क्षेत्र –
बंदरांचे आधुनिकीकरण –
1. 5-6 नवीन बंदरांची निर्मिती करणे.
2. बंदरांची क्षमता वाढविणे
3. बंदरांची खोली वाढविणे
बंदरांच्यामध्ये संपर्क –
1. किनारपट्टी क्षेत्र वाहतूक मजबूत बनविणे.
2. भारतीय रेल्वे मंत्रालयाने 20,000 कोटी रुपयांची पोर्ट रेल्वेसंपर्क (SPV) बनवून मालभाडे खर्च कमी करण्यास प्रोत्साहन दिले आहे.
बंदर आधारित विकास –
1. किनारपट्टी रेषेबरोबर औद्योगिक आणि निर्यात विकासास गती देणे.
2. किनारपट्टी रेषेजवळील किनारपट्टी आर्थिक क्षेत्रा (CEZs) बरोबर बंदर विकास साध्य करणे.
किनारपट्टी सामुदायिक विकास –
1. मासेमारी करणारे व इतर किनारपट्टी समुदायास रोजगार उपलब्ध करणे.
2. भारतीय किनारपट्टीजवळील व्दिपांचा (बेटांचा) विकास करणे.
इतर क्षेत्र –
1. किनारपट्टी पर्यटन व मनोरंजनासंबंधी कार्यक्रमास प्रोत्साहन देणे.
2. छोटी समुद्री जहाज, किनारपट्टी जहाज वाहतूक व आंतरदेशीय जलमार्ग वाहतूक वाढीस लावणे.
3. जहाज निर्माण, जहाज दुरूस्ती व जहाज पूर्ण बांधणीस प्रोत्साहन देणे.
4. लॉजिस्टिक पार्क, गोडावून, समुद्री सेवा निर्माण करणे.
*सागरमाला प्रोजेक्टअंतर्गत Ministry of Shipping व्दारे 700 कोटी रुपयांची गुंतवणूक करण्यात येईल.
*सागरमाला प्रोजेक्टअंतर्गत 6 मोठ्या बंदरांचा विकास करण्यात येईल.
1. Kerala – Vizhinjam International Seaport
2. Tamilnadu – Colachel Seaport
3. Maharashtra – Vadhavan Port
4. Karnataka – Tadadi Port
5. Andhra Pradesh – Machhlipatnam Port
6. West Bengal – Sagar Island Port
Must Read (नक्की वाचा):
प्रधानमंत्री प्रकाश पथ योजना (उजाला योजना) (Pradhan Mantri Prakash Path Yojana)